همایش آینده بر مدار امید به همت معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه صنعتی شریف به صورت مجازی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه صنعتی شریف، همایش آینده بر مدار امید عصر روز پنج‌شنبه دوم تیر ماه 1401 با حضور استادان و صاحب‌نظران این حوزه به صورت مجازی برگزار شد.
در ابتدای این برنامه، دکتر مصطفی تقوی معاون فرهنگی دانشگاه شریف با معرفی رشته آینده پژوهی به عنوان حوزه‌ای نوپا و میان‌رشته‌ای بر ظرفیت‌های این حوزه دانشی در تقویت فرهنگ امید در جامعه ایرانی تاکید کرد. ایشان با بیان این گزاره که ارتباط ظریفی بین آینده‌نگری و امیدواری وجود دارد انسان آینده‌نگر را انسانی امیدوار توصیف کردند که در سامانه پایش و پویش فردی خود به مرور یاد می‌گیرد تا سیگنال‌های مثبت از محیط گرفته و به سمت خلق آینده مطلوب متناسب با واقعیت‌های جامعه حرکت کند.
وی با اشاره به اصل عدم قطعیت در دانش نوپای آینده‌پژوهی، ضرورت توسعه نگاه سناریویی و دوری از جزم‌اندیشی با هدف توسعه گزینه‌های بدیل برای گسترش فرهنگ امید را یادآور شد. این استاد دانشگاه، با تاکید بر ضرورت معکوس‌سازی جریان مهاجرت جوانان و نخبگان، توسعه فرهنگ امید در جامعه از طریق تصویرسازی ممکن و مطلوب از آینده را امری مهم و جزو رسالت اساسی رسانه‌ها عنوان کرده و ابراز امیدواری کرد تا با توسعه آینده‌نگری در جامعه شاهد افزایش مسئولیت‌پذیری اجتماعی در بین اقشار مختلف باشیم.
در ادامه، دکتر محسن طاهری عضو هئیت علمی دانشگاه اصفهان و رئیس مرکز آینده پژوهی دانشگاه اصفهان، با طرح این بحث که بین امید اجتماعی و امید فردی تفاوت اساسی وجود دارد، این پرسش مهم و راهبردی را مطرح کرد که چرا با وجود اینکه تک تک ایرانی‌ها انسان‌های امیدوار، برنامه‌محور و هدف محور هستند که برای آینده خود رویای‌های بزرگی دارند اما در کلیت جامعه شاهد نوعی ناامیدی در بحث‌ها و صحبت‌ها هستیم؟
در پاسخ به این پرسش ایشان با اشاره به مقالات و پروژه‌های عملیاتی خود در مدارس اصفهان، بر ضرورت برداشته شدن مرزهای بین انسان‌ها و شکل‌گرفتن گفتگوهای واقعی بین افراد در جامعه تاکید کرد.
دکتر علی ذاکری، از استادان جوان و فعال دانشگاه اصفهان با طرح بحث تصویرسازی از آینده و نقش آن در گسترش فرهنگ امیدواری در جامعه به نکته مهمی در خصوص ضرورت همخوانی نظر و عمل در بین مسئولین و مدیران و حتی شهروندان اشاره کرد و به این موضوع پرداخت که تا زمانی که گفتار ما با رفتار ما همخوانی نداشته باشد حق اظهار نظر در مورد امید و ضرورت توسعه فرهنگ امیدواری را نداریم.
وی انسان آینده‌نگر را ذاتا انسانی امیدوار توصیف کرده و شکل‌گیری فرهنگ امید و توسعه آن را وابسته به اقدامات، سیاست‌ها و عملکردهای امیدآفرین عنوان کرد.
دکتر ذاکری تصویر را به عنوان واقعیتی جهت‌دهنده به تصمیم‌ها و اقدامات افراد تعریف کرده که قادر است به صورت پنهان تغییرات مهمی به وجود آورده و بر تصمیم‌ها و اقدامات اثر بگذارد.
مهندس آرمین نوربخش به عنوان فعال اجتماعی، خود را فرزند دانشگاه صنعتی شریف معرفی کرد وی از دوران کودکی به همراه مرحوم پدر در این دانشگاه بوده و خود را تا پایان عمر وام‌دار این دانشگاه می‌داند، دیگر سخنرانی بود که به بیان تجارب زیسته خود و همکارانش در گروه‌های کوچک اجتماعی در خلق امید و توسعه فرهنگ امید پرداخت.
وی با طرح این اصل که امید را می‌شود با فعالیت‌ها کوچک اما خلاقانه در جامعه توسعه داد به ذکر چند مورد از فعالیت‌ها در ارتباط با سالمندان، محیط‌زیست و شهر خود پرداخت. تجارب زیسته ایشان و همکارانشان نشان می‌دهد که یک نفر در یک گوشه از کشور می‌تواند نهال امید را بکارد و این نهال با پیگیری دیگران به جنگل امید در کشور ختم شود.
سخنران پایانی دکتر احد رضایان استاد مدعو دانشگاه تهران بود. این استاد دانشگاه با اشاره به برخی وقایع تاریخی از جمله فجایع جنگ جهانی دوم به بررسی تجارب زیسته فیلسوف نامدار آلمانی هانا آرنت و روانشناس مطرح آلمانی ویکتور فرانکل در اردوگاه کار اجباری آلمانی‌ها پرداخته و تلاش کرد تا امید را از منظر این اندیشمندان بازتعریف کند.
دکتر رضایان با ارائه چارچوب‌های نظری در خصوص امید در مباحث روانشناسی و جامعه شناسی به مقایسه نظرات پرداخته و با برشمردن چهار اصل آینده پژوهی به بررسی امید و ناامیدی از منظر دانش آینده نگری پرداخت.
وی در جمع‌بندی مباحث خود عنوان کرد که نباید تبلیغ فرهنگ امیدواری منجر به حمایت از وضع موجود و محدود کردن گزینه‌ها و بدیل‌های آینده شود.
در پایان، حاضرین به طرح دیدگاه‌ها و پرسش و پاسخ پرداختند.